Zihin Ebesi Sokrates: Koçluğun Kökenine Yolculuk
Sokrates, Antik Yunan felsefesinin en önemli figürlerinden biri olarak, bilgiye ulaşma sürecinde sorgulama ve düşünmeyi ön plana çıkaran bir yöntem geliştirmiştir. Bu yöntem, "doğurtmacı yöntem" (maieutik yöntem) olarak adlandırılır ve kişinin zaten içinde var olan bilgiyi ortaya çıkarmasına yardımcı olmayı amaçlar. Sokrates, bir öğretmenin öğrencilerine bilgiyi doğrudan vermek yerine, doğru sorular sorarak onların bilgiyi kendiliğinden bulmalarını sağlar. Bu yöntem, günümüz koçluk anlayışında önemli bir yer tutan tekniklerle büyük benzerlikler taşır.
Sokrates'in doğurtmacı yönteminde esas olan, bireyin kendinde var olan bilgiye ulaşmasıdır. Sokrates'e göre her insan, bilginin tohumu olarak nitelendirilebilecek bir potansiyele sahiptir; ancak bu bilgi yüzeye çıkmamış olabilir. Sokrates, doğru sorular sorarak bireylerin bu bilgiyi keşfetmesini sağlar ve böylece aslında bir "doğum" gerçekleştirir. Bu, bireyin zaten sahip olduğu ama farkında olmadığı bilgilere ulaşması anlamında kullanılır. Benzer şekilde, günümüz koçluk yaklaşımları da bireylerin kendi çözüm yollarını bulmaları ve potansiyellerini keşfetmeleri için onlara rehberlik eder. Koçlar, bireylere yol gösteren, ancak çözümleri dikte etmeyen rehberlerdir.
Modern koçluk perspektifinde, özellikle "bireysel koçluk" ve "yönetici koçluğu" uygulamaları, Sokrates'in doğurtmacı yöntemine dayanan stratejilerle çalışır. Koçlar, tıpkı Sokrates'in yaptığı gibi, sorular sorarak bireyin kendi içsel bilgisine, yeteneklerine ve hedeflerine ulaşmasını sağlar. Koçlar, danışanlarına (koçluk alan kişilere) çözüm sunmazlar; bunun yerine, onların sorunlarını kendi içlerinde çözmelerini ve kendilerine uygun olan yolu keşfetmelerini teşvik ederler. Bu süreç, bireyin özgüvenini artırır ve sorumluluk duygusunu güçlendirir, tıpkı Sokrates’in öğrencilerinin düşünsel becerilerini geliştirdiği gibi.
Doğurtmacı yöntemin bugünkü koçluk anlayışında önemli bir yeri olmasının bir diğer nedeni, bireylerin aktif olarak düşünme ve çözüm üretme sürecine katılmalarıdır. Sokrates’in soruları, öğrencilerini yüzeysel bilgi yerine derinlemesine düşünmeye zorlar. Modern koçlar da benzer bir şekilde danışanlarını yüzeysel cevaplardan uzaklaştırarak daha derin sorular sormaya ve problem çözme becerilerini geliştirmeye teşvik ederler. Bu yaklaşım, danışanların sorunlarıyla daha bilinçli bir şekilde baş etmelerine yardımcı olur ve bu da kalıcı değişimlerin temelini oluşturur.
Bununla birlikte, Sokrates’in yönteminin bugünkü koçluk ile olan paralelliklerinin yanı sıra bazı farklılıklar da vardır. Sokrates, çoğu zaman öğrencilerini bilmediklerini fark ettirmek için sorularıyla köşeye sıkıştırır ve eleştirel düşünmelerini sağlardı. Oysa bugünkü koçluk yaklaşımı, daha destekleyici ve pozitif bir atmosfer yaratmayı hedefler. Koçlar, danışanlarının eksikliklerine değil, güçlü yönlerine odaklanarak onları teşvik eder. Yani, Sokrates’in eleştirel sorgulama yönteminin yanında, koçluk, daha yapıcı ve güçlendirici bir yaklaşımı benimser.
Sonuç olarak, Sokrates’in doğurtmacı yöntemi, bugünkü koçluk anlayışında önemli bir felsefi temele sahiptir. Her iki yaklaşım da bireylerin kendilerini keşfetmelerini, kendi cevaplarını bulmalarını ve kendi potansiyellerine ulaşmalarını hedefler. Sokrates’in binlerce yıl önce kullandığı bu yöntem, bireyin aktif katılımını sağlama ve içsel bilgilere ulaşma açısından hala geçerliliğini korumakta ve modern koçluk süreçlerine ilham vermektedir. Koçlar da Sokrates’in izinden giderek, bireylere kendi bilgilerini ve çözümlerini "doğurtma" sürecinde rehberlik etmektedirler.
Linkedin post
03.10.2024