Bir karmaşıklık dinamiği - Bağlam

Karmaşık bir dünyada, bağlamı anlamak, olayları ve davranışları değerlendirmek için en temel araçlardan biridir. Bağlam, bireylerin veya sistemlerin içinde bulundukları çevre, koşullar ve ilişkiler ağıdır. Bu dinamik unsur, olayların anlamını derinlemesine kavramamızda belirleyici rol oynar ve yanlış anlamaları önler.
Bağlam, bir durumu anlamak için sadece ne olduğuna değil, neden ve nasıl olduğuna da ışık tutar. Örneğin:

• İletişimde: Bir kişinin sert bir şekilde konuşması, öfke ifadesi gibi görünebilir. Ancak, bu kişinin stresli bir iş ortamında çalıştığını veya zorlu bir gün geçirdiğini bilmek, davranışını daha iyi anlamamızı sağlar.
• Kültürel Farklılıklarda: Bir jest veya davranış bir toplumda saygı işaretiyken, başka bir kültürde hakaret olarak algılanabilir. Kültürel bağlamı anlamadan, bu farklar kolayca çatışmaya dönüşebilir.

Karmaşık sistemlerde, parçalar arasındaki ilişkiler genellikle doğrusal değildir; bir eylem başka bir yerde beklenmedik sonuçlara yol açabilir. Örneğin:

• Ekosistemler: Ormanları koruma çabasıyla bir bölgeye yeni bir türün tanıtılması, biyolojik çeşitlilikte istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Bağlam, ekosistemin tüm unsurlarını göz önünde bulundurmayı gerektirir.
• Ekonomi: Bir ülkede vergileri düşürmek, kısa vadede ekonomik büyümeyi teşvik edebilir. Ancak uzun vadeli bağlamda, devlet gelirlerinin azalması altyapı ve eğitim gibi hizmetlerin zarar görmesine yol açabilir.

Bağlamı yok saymak, yanlış çıkarımlara ve hatalı kararlar alınmasına neden olabilir:

• Tarihsel Bağlam Eksikliği: Tarihi olayları günümüz değerleriyle değerlendirmek, geçmişe haksız bir perspektiften bakmak anlamına gelir. Örneğin, tarihsel liderlerin kararlarını değerlendirirken dönemin ekonomik, sosyal ve politik şartlarını göz önünde bulundurmak gerekir.
• Kişisel İlişkiler: Yakın bir arkadaşın davranışlarını geçmişte yaşadığı travmalar veya mevcut zorluklarla ilişkilendirmemek, ilişkide yanlış anlamalara yol açabilir.
• Karar Vermek : Gelecekle ilgili verceğimiz her kararın bugünün bağlamıyla olan ilişkisine dikkat etmek gerekir. Mevcut bağlamı değerlendirme yeteneğimiz gelecekle ilgili alınacak kararların kalitesini etkileyecektir.Bağlam her zaman otorite ve birilerinin izninden önce değerlendirilmelidir. Geridöndürülebilir kararların güvenliğini anlamak önemlidir. Bu tür kararlar bağlam tarafından da bizi risklerden korur.Danışmanların kullandıkları geçmiş günahlar ve idealize gelecek ayrımı karmaşık dünyada etkisiz bir değerlendirme cetvelidir.

Bağlamı anlamanın birkaç temel yolu vardır:

1. Dinlemek ve Gözlemlemek: İnsanların söylediklerinin ardındaki duyguları ve sebepleri keşfetmek için daha fazla soru sorun.
2. Sistemsel Düşünce: Olayları bireysel parçalar yerine bir bütün olarak değerlendirin. Örneğin, işyerinde düşük performans sergileyen bir çalışanı sadece yetenek eksikliğiyle değil, çevresel koşulların etkisiyle değerlendirin.
3. Empati Kurmak: Başkalarının durumuna kendi bakış açınızı değil, onların bağlamını anlamaya çalışarak yaklaşın.

 

Bağlam, anlamı ve yönlendirmeyi belirleyen bir rehberdir. Karmaşık bir dünyada, olaylara, insanlara ve sistemlere sadece yüzeysel değil, derinlemesine ve bağlam odaklı bir anlayışla yaklaşmak, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde daha sağlıklı ve sürdürülebilir kararlar almamızı sağlar.

Tavsiye edilen kaynak : Context changes everything -  Alicia Juarrero

Linkedin post

19.11.2024